جعفر قنبری شوهانی
مهندس و مدرس زیرساخت و امنیت و مدیر ارشد وب سایت توسینسو

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه یادگیری دوره های سیسکو چیست؟ طبق قولی که محمد عزیز توی لایوی که باهم داشتیم از من گرفت این مطلب رو آماده کردم امیدوارم که برای دوستان مفید واقع بشه و با شرکت سیسکو و دوره های اون آشنا بشن. دوستان از فوریه سال 2020 تغییرات زیادی در دوره های آموزش سیسکو داشتیم به همین منظور توی این مقاله می خوایم یه بررسی کلی روی دوره های سیسکو داشته باشیم و ببینم از این به بعد دوره ها و آزمون های سیسکو به چه صورت برگزار میشن.

دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران

بدون شک پیشنیاز همه دوره های آموزشی سیسکو ، دوره آموزش نتورک پلاس است

در ابتدا بیایم یه معرفی کوتاه از شرکت سیسکو داشته باشیم تا بدونیم چرا دوره های این شرکت همیشه جایگاه ویژه ای بین علاقه مندان به حوزه شبکه و زیرساخت شبکه دارند. شرکت سیسکو یک شرکت با قدمت بیش از 35 سال هست در سال 1984 تشکیل شد و اولین محصول این شرکت روتر بود که در سال 1986 تولید شد و در طول تمام این سال ها همیشه یک شرکت پیشرو بوده و حتی در حال حاضر و با وجود شرکت های بسیار در این صنعت حتی شرایطی بهتر از قبل داره و در حال حاضر به عنوان بزرگترین شرکت فعال در حوزه شبکه و زیرساخت های ارتباطی ، محسوب میشه.

یکی از شعار های این شرکت Changing the Way We Work, Live, Play and Learn

بیایم یکسری آمارها در مورد این شرکت رو بررسی کنیم تا دلیل اینکه میگیم این شرکت بزرگترین شرکت در این حوزه هست رو متوجه بشیم.

  • بیش از 71000 کارمند
  • 28000 مهندس (39 درصد از نیروی انسانی این شرکت را مهندسین تشکیل می دهند)
  • دارای 380 سایت در بیش از 165 کشور
  • نزدیک 70000 Partner
  • بیش از 17000 ثبت اختراع : بسیاری از پروتکل هایی که در حال حاضر استفاده می کنیم توسط این شرکت ابداع شده اند.
  • از سال 1993 تاکنون بیشتر از 170 مجموعه دیگر توسط این شرکت خریداری شده اند و در این شرکت ادغام شده اند.
  • در بیشتر بخش های بازار رتبه 1 یا 2 فروش تجهیزات در اختیار این شرکت می باشد.

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

یکی از نکاتی که در مورد این شرکت وجود داره اینکه توی کشورمون اکثرا این شرکت رو تولید کننده سوئیچ و روتر میدونن در صورتی که این تنها بخشی از فعالیت شرکت سیسکو محسوب میشه و این شرکت محصولات و سرویس های بسیار متنوعی داره. توی تصویر زیر نشون میده که در بخش های مختلف بازار شرکت سیسکو چه جایگاهی داره:

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

  • Switch : رتبه اول بازار رو داره و 66 درصد فروش سوئیچ ها مال شرکت سیسکو هست و تنها 34 درصد به باقی شرکت ها اختصاص داره و برای همین هست که توی هر سازمانی میریم تجهیزات این شرکت رو میبینیم.
  • Router : رتبه اول با 51 درصد فروش
  • Wireless LAN : رتبه اول با 50 درصد فروش
  • TelePresence : رتبه اول با 44 درصد فروش
  • Web Conferencing : رتبه اول با 41 درصد فروش
  • Voice : رتبه اول با 35 درصد فروش
  • Security : رتبه اول با 32 درصد فروش
  • Storage Area Networks : رتبه دوم با 41 درصد فروش
  • Blade Servers : رتبه دوم با 26 درصد فروش

پس دوستان همینطور که می بینید حوزه فعالیت شرکت سیسکو بسیار گسترده و تنوع محصولات و سرویس های این شرکت بسیار زیاده.

با توجه به مطالبی که بالا عنوان شد و همچنین براساس تجربه ای که دارم بنا به دلایل زیر یادگیری دوره های سیسکو رو به همه پیشنهاد می کنم:

  • گستردگی محصولات و سرویس ها : هر نیازی در این حوزه داشته باشید سیسکو براش راه حل داره و هیچ برند دیگه ای رو با این تنوع محصولات نمیبیند و در برخی موارد فقط محصولات این شرکت هست که می تونند نیاز شما رو برآورده کنند به طور مثال نمونه سوئیچ های nexus سیسکو رو توی هیچ برندی نمی تونید پیدا کنید یا برای راه اندازی مواردی مثل خطوط PTMP یا خطوط E1 (دیتا) شما باید روتر سیسکو خریداری کنید و روتر دیگه نمیشناسم که پورت سریال یا E1 داشته باشه.
  • میزان استفاده از تجهیزات این شرکت : سهم قابل توجهی از بازار در اختیار این شرکت قرار داره و الان توی هر شبکه ای نگاه کنید تجهیزات این شرکت رو میبنید که در بخش های مختلف داره استفاده میشه.
  • بدست آوردن دانش عمیق در این حوزه : مزیت دیگه فراگیری دوره های سیسکو اینکه دوره های این شرکت صرفا نحوه کار با تجهیزات خودش رو بهتون یاد نمیده و به شما دانش واقعی شبکه رو یاد میده و شما رو کاملا با پروتکل ها و تکنولوژی ها آشنا می کنه بعد بهتون یاد میده که چطوری این پروتکل ها یا تکنولوژی ها رو توی تجهیزاتش استفاده کنید. به همین خاطر هست که سیسکو کارها خیلی راحت می تونن با تجهیزات سایر شرکت ها کار کنن.
  • گستردگی و در دسترس بودن منابع : در هر زمینه که شما مشکلی بخورید یا نیاز به یادگیری داشته باشید کافیه یک سرچ کوچیک کنید تا براتون کلی مطلب متنوع در رابطه با اون مورد بیاره. اینو همیشه مدنظر داشته باشید که یادگیری یک دوره همیشه کافی نیست و در حین کار ممکن شما با مشکلات مختلفی برخورد کنید و نیاز پیدا کنید در رابطه با این مشکل مطالعه و جستجو کنید. برای تجهیزات سیسکو به راحتی ، کلی مطالب پیدا می کنید و خیلی راحت می تونید مشکل تون رو برطرف کنید چیزی که در خیلی از برندها وجود نداره و منابع خیلی کم یا اصلا وجود نداره.
  • ارزشمند بودن و معتبر بودن مدارک شرکت سیسکو : همیشه مدارک شرکت سیسکو جایگاه خودشون را داشته و دارند. بخصوص مدرک CCIE این شرکت که یکی از معتبرترین مدارک حوزه شبکه هست. البته همیشه اینو مد نظر داشته باشید که مهم ترین چیز دانش شماست و شما با داشتن دانش مناسب و بدون مدرک می تونید کار مناسب پیدا کنید.
  • کیفیت و قابل اعتماد بودن تجهیزات و سرویس های سیسکو : بدون شک همه شبکه کارها کیفیت تجهیزات سیسکو رو قبول دارن و شما زمانی که این تجهیزات رو توی شبکه تون استفاده می کنید به معنای واقعی خیال تون از عملکرد این تجهیزات راحته و در بدترین شرایط می تونن کار کنن. نکته دیگه اینکه اعداد و ارقامی که در رابطه با توان تجهیزات این شرکت اعلام میشه برخلاف خیلی از برندها کاملا واقعی هست.
  • اهمیت یادگیری زیرساخت شبکه : اخرین مورد اینکه از نظر من هر کسی که می خواد در هر حوزه ای از شبکه فعالیت کنه باید با زیرساخت شبکه و پروتکل ها و تکنولوژی های مورد استفاده در اون آشنا بشه تا دید مناسبی نسبت به زیرساخت پیدا کنه و این میتونه توی حوزه کاری خودش خیلی بهش کمک کنه. پس حداقل تا سطح CCNA سیسکو رو مطالعه داشته باشید.

خوب حالا که متوجه اهمیت و کاربردی بودن دوره های سیسکو شدیم بریم سراغ این دوره ها و ببینیم سیسکو چه دور هایی داره و از کجا باید شروع کنیم.

دوره های سیسکو در تخصص ها و سطح های مختلف برگزار میشه تا قبل از تغییرات ابتدای سال 2020 دوره های سیسکو در تخصص های Routing & Switching ، Security ، Service Provider ، Datacenter ، Collabration ، Wireless ، Design ، Cloud ، IoT و CyberOps برگزار میشد که پیش نیاز همه این دوره ها دوره CCENT بود که باید آزمون ICND1 را پاس می کردیم. البته اکثر افراد دوره CCNA Routing & Switching رو می گذروندن که شامل ICND1 و ICND2 بود و بعد می تونستن هر تخصصی از سیسکو رو ادامه بدن برای همین معمولا گفته میشد که دوره CCNA Routing & Switching نقطه شروع دوره های سیسکو هست.

به طور کلی در دوره های سیسکو برای هر تخصص ابتدا باید CCNA (Associate) و بعد CCNP (Professional) رو می گرفتیم و بعد میرفتیم سراغ CCIE (Expert)

نکته : امکان گرفتن CCIE بدون گذروندن CCNA و CCNP وجود داشت.

نکته : تنها در تخصص Design بعد از مدرک CCDE مدرک CCAr وجود دارد. (چهار سطح)

نکته : برخی از تخصص ها مانند Datacenter پیش نیاز نداشت و می توانستید به صورت مستقیم CCNA Datacenter را شروع کنید.

توی تصویر زیر مسیر راه دوره های قبلی سیسکو نمایش داده شده:

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

برای گرفتن مدرک CCNA و CCNP باید آزمون هایی که براشون تعیین شده بود رو به صورت کتبی (تستی) پاس کنیم. اما برای CCIE علاوه بر آزمون کتبی باید آزمون لابراتوار نیز شرکت کنید که به صورت عملی این آزمون برگزار میشه و مدت زمان اون 8 ساعت هست و دلیل اعتبار بسیار بالای مدرک CCIE همین آزمون لابراتور هست. بعد از موفقیت در هر دو آزمون به شما CCIE number داده می شود.

اما در حال حاضر در دوره های سیسکو تغییراتی صورت گرفته است که به بررسی این تغییرات می پردازیم. به تصویر زیر توجه کنید.

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

همینطور که در تصویر بالا می بینیم همچنان مدارک در سه سطح اصلی CCNA ، CCNP و CCIE برگزار می شود. در سطح Entry مدرک CCT قرار دارد که برای آشنایی بسیار ابتدایی با تجهیزات سیسکو و زیرساخت در نظر گرفته شده است. مدرک CCAr همچنان وجود دارد.

اما همینطور که در تصویر می بینیم دیگه خبری از مدرک های CCNA Routing & Switching ، CCNA Security یا سایر CCNA های که قبلا داشتیم نیست و همه آنها به شکلی در یک CCNA ادغام شده اند. البته در سطح Associate دو مدرک DevNet Associate را داریم که به مباحثی مثل Automation و Application می پردازد و مدرک CyberOps Associate نیز در این سطح وجود دارد. که اینجا بحث اصلی ما CCNA می باشد.

CCNA جدید را می توان تلفیقی از مباحث Routing&Switching ، Wireless ، Security و Automation&Programmability دانست. برای گرفتن CCNA جدید باید آزمون The Cisco Certified Network Associate v1.0 (CCNA 200-301) را پاس کنیم. در تصویر زیر بخش ها و درصد ها مشخص شده است:

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

  • 20 درصد از سوالات آزمون مربوط به قسمت Network Fundamentals می باشد که شامل مباحث پایه ای مانند آشنایی با تجهیزات ، کابل ها ، معماری شبکه ، مباحث IP و MAC و مباحث ابتدایی وایرلس می باشد. تقریبا تمام این موارد غیر از مباحث وایرلس در دوره CCNA Routing&Switching قبلی نیز وجود داشته است.
  • 20 درصد دیگر از سوالات آزمون مربوط به قسمت Network Access می باشد که شامل پروتکل ها و تکنولوژی های لایه دویی مانند VLAN ، STP ، Etherchannel و ... می باشد و یکسری مباحث مربوط به WLAN را شامل می شود تمام مباحث این بخش غیر موارد مربوط به WLAN در دوره CCNA Routing&Switching قبلی نیز وجود داشته است.
  • 25 درصد دیگر به قسمت IP Connectivity اختصاص دارد که در آن به مباحث روتینگ مانند تعاریف اولیه ، روش های مسیریابی و مقایسه آنها ، Static Routing ، OSPFv2 و ... می پردازد که تمام مباحث این بخش در دوره CCNA Routing&Switching قبلی نیز وجود داشته است.
  • 10 درصد دیگر به قسمت IP Services اختصاص دارد که در آن به پروتکل هایی مانند NAT ، DHCP ، DNS ، SNMP ، Syslog و ... می پردازد که تقریبا تمام مباحث این بخش در دوره CCNA Routing&Switching قبلی نیز وجود داشته است.
  • 15 درصد دیگر به قسمت Security Fundamentals اختصاص دارد که در آن به مفاهیم اولیه امنیت ، تکنولوژی هایی مثل VPN و یکسری امن سازی اولیه تجهیزات پرداخته می شود. مباحث این بخش غیر موارد مربوط به Wireless در دوره CCNA Security قبلی نیز وجود داشته است.
  • 10 درصد باقی مانده به مباحث Automation and Programmability اختصاص دارد که مباحث جدید می باشد و در دوره قبلی این مباحث را نداشتیم.

پس دوستان با توجه به مباحث فوق متوجه میشیم که دوره جدید حدود 60 درصد مطالبش از دوره قبلی CCNA Routing&Switching و حدود 15 درصد از مطالبش مربوط به دوره CCNA Security حدود 15 درصد مطالبش مربوط به CCNA Wireless و حدود 10 درصد هم مطالب جدید هست.

حال اگه بخوام دوره جدید رو با دوره قبلی مقایسه کنم به نظرم دوره جدید خیلی کلی تر شده برای همین دانشی که انتقال میده وسعیت تر اما با عمق بسیار کمتری هست در صورتی که دوره CCNA Routing&Switching قبل خیلی متمرکزتر روی حوزه Routing&Switching بود و مباحث بسیار بیشتر روی در اون دوره یاد می گرفتید به طور مثال در دوره جدید EIGRP کلا حذف شده یا در مورد BGP ، MPLS و خیلی موارد صحبتی نشده. همچنین توی دوره CCNA Security خیلی چیزا یاد میگرفتیم و پیاده سازی می کردیم مثل فایروال ، IPS و ... اما توی CCNA جدید هیچ کدوم از این موارد رو نداریم و همه منتقل شده به سطح CCNP

پس اگه بخوام از نظر خودم یه نتیجه گیری بکنم ، به نظرم کسی که نمی خواد بره مدرک رسمی سیسکو بگیره و هدفش بازارکار هست یا اصلا هدفش آشنایی با زیرساخت هست بهتره دوره CCNA Routing&Switching رو بگذرونه و بعدش CCNA Security رو بگذرونه بعد اگه علاقمند به این حوزه شد با توجه به ساختار جدید می تونه مستقیم برای سطح CCNP تخصص مورد نظرش اقدام کنه.

تغییر مهم دیگه ای که در دوره های سیسکو داشتیم اینکه قبلا برای گرفتن CCNP باید حتما مدرک CCNA اون تخصص رو داشته باشید اما براساس ساختار جدید شما می تونید هرکدوم از دوره های CCNP مورد نظرتون رو امتحان بدید و مدرکش رو بگیرید و دیگه پیش نیاز CCNP مدرک CCNA نیست.

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

پس تا اینجای کار فهمیدیم که دیگه CCNA در تخصص های مختلف نداریم و یک CCNA تنها داریم.

حالا بریم سراغ سطح CCNP : در اینجا اما تخصص های مختلف رو می تونیم ببینم که به شرح زیر هستند :

  • CCNP Enterprise
  • CCNP Collaboration
  • CCNP Data Center
  • CCNP Security
  • CCNP Service Provider
  • DevNet Professional
  • CyberOps Professional

یکسری تخصص ها مثلا Security یا Collaboration که قبلا داشتیم الانم با همون نام وجود دارند اما در این سطح هم ما CCNP Routing&Switching یا CCNP Wireless رو باز هم نداریم. اتفاقی که افتاده اینکه این تخصص ها زیر مجموعه CCNP Enterprise شده و در صورتی که علاقه مند به این حوزه باشیم باید وارد شاخه Enterprise بشیم.

برای گرفتن مدرک CCNP Enterprise باید حداقل 2 تا آزمون رو شرکت کنیم. به تصویر زیر توجه کنید:

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

همینطور که توی تصویر می بینید برای گرفتن مدرک CCNP Enterprise ما باید حتما آزمون 350-401 ENCOR رو بگذرونیم بعد به انتخاب خودمون یکی از 6 تا آزمون رو می تونیم انتخاب کنیم که هر کدوم به یک تخصص اختصاص دارن مثلا ENARSI به مباحث مسیریابی اختصاص داره یا مثلا ENWLSD و ENWLSI به مباحث Wireless اختصاص داره. جزئیات هر کردم رو آزمون ها رو می تونید توی این لینک ببینید.

برای سایر تخصص ها در سطح CCNP هم به همین شکل هست به طور مثال برای مدرک CCNP Security باید حتما آزمون SCOR رو پاس کنید بعد به انتخاب یکی از آزمون های تصویر زیر رو انتخاب کنید.

آموزش سیسکو را از کجا شروع کنیم؟ مسیر راه و ساختار دوره های سیسکو

شرایط برای مدرک CCIE هم مشابه قبل هست رو برای گرفتن مدرک CCIE باید دو تا آزمون که یکی کتبی و یک لابراتوار هست پاس کنید تا مدرک CCIE تخصص مورد نظرتون رو بتونید بگیرید.

  • نکته : هر یک از مدارک سیسکو تا سه سال اعتبار دارند.
  • دوره های آموزش سیسکو رو از کجا شروع کنیم؟

    دوره های آموزش سیسکو از مقدماتی تا پیشرفته با عناوین دوره آموزشی CCNA تا دوره آموزشی CCIE با گرایش های مختلف وجود دارند ، معمولا برای شروع یادگیری دوره های آموزش سیسکو از دوره آموزشی CCNA روتینگ و سویچینگ شروع به کار می شود. در این مقاله بصورت کامل این مسیر به شما معرفی شده است.
  • اولین دوره آموزش سیسکو چیست؟

    اولین دوره آموزشی سیسکو با عنوان دوره آموزشی CCNA شناخته می شود و به دلیل محبوبیت شرکت سیسکو در زمینه تجهیزات زیرساختی شبکه ، تخصص روتینگ و سویچینگ این شرکت در بالاترین سطح اهمیت و محبوبیت در بین متخصصین فناوری اطلاعات دنیا به حساب می آید ، به همین دلیل معمولا اولین دوره آموزشی سیسکو با عنوان دوره آموزشی CCNA Routing ans Switching شناخته می شود.

جعفر قنبری شوهانی
جعفر قنبری شوهانی

مهندس و مدرس زیرساخت و امنیت و مدیر ارشد وب سایت توسینسو

جعفر قنبری شوهانی ، مهندس و مدرس شبکه ، آشنایی من با شبکه برمی گرده به سال 1382 که دوره NT و Novel رو گذروندم و الان بیشتر از 10 ساله سابقه اجرایی در سطح Enterprise (بانک ها ، موسسه مالی ، ادارات دولتی ، سرویس پروایدر) را دارم و در حال حاضر به عنوان مهندس شبکه در شرکت توزیع برق مشهد و به عنوان مدیر ارشد و مدرس شبکه در سایت ToSinSo مشغول به کار هستم. در اکثرا حوزه های شبکه کار کردم و تجربه دارم اما تخصص اصلیم رو در حوزه زیرساخت و امنیت اون میدونم

نظرات